ΤΑ ΠΑΙΔΙΚΑ ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ

Γιατί προκαλούνται τα ατυχήματα

Τα ατυχήματα είναι πάρα πολύ συχνά στα παιδιά κάτω των 15 χρόνων. Το 80% των παιδικών ατυχημάτων αφορά παιδιά ηλικλίας κάτω των 5 χρόνων. Με τον όρο "ατυχήματα" αναφερόμαστε σε καταστάσεις που δύσκολα μπορούν να προβλεφθούν και συνήθως είναι αναπότρεπτες και μπορούν να βλάψουν την υγεία του παιδιού μας. Αυτό όμως στα παιδικά ατυχήματα δεν ισχύει πάντα, γιατί εμφανίζουν κάποια κοινά χαρακτηριστικά που όταν οι γονείς τα πάρουν υπόψη τους και λάβουν τα απαραίτητα προληπτικά μέτρα, μπορούν να τα αποτρέψουν σε ένα μεγάλο ποσοστό. ΟΙ παράγοντες που συμβάλουν στο να προκληθεί ένα ατύχημα είναι : 1) το παιδί (φύλο, ιδιοσυγκρασία), 2) το αντικείμενο που το προκαλεί και 3) το περιβάλλον που συμβαίνει.

Τα ατυχήματα είναι συχνότερα στα αγόρια (2:1) και σε παιδιά που εμφανίζουν υπερκινητικότητα, είναι πολύ δραστήρια και ασυνήθιστα περίεργα. Σε ηλικία κάτω των 2 χρόνων τα παιδιά θέλουν να ανακαλύψουν τον κόσμο που τα περιβάλλει χωρίς να γνωρίζουν τους πιθανούς κινδύνους και μη κατανοώντας τις απαγορεύσεις των γονιών τους.Τους τραβάνε την προσοχή και το ενδιαφέρον πράγματα που χρησιμοποιούν συνήθως οι γονείς και αυτά που έχουν έντονα χρώματα. Επειδή ο κόσμος που γνωρίζουν μέχρι τον πρώτο χρόνο είναι η τροφή και βασικά το γάλα που το πίνουν από το στήθος ή το μπιμπερό, οτιδήποτε πέφτει στα χέρια τους καταλήγει στο στόμα τους, για να δουν αν τρώγεται ή τι σύσταση έχει, μαλακό, σκληρό, γευστκό, πικρό, γλυκό, ζεστό, κρύο. Επίσης στην ηλικία αυτή πιάνουν οτιδήποτε χωρίς να γνωρίζουν ότι μπορούν να καούν ή να κοπούν και τους αρέσει να ανοίγουν ντουλάπια και συρτάρια για να ανακαλύψουν τι κρύβεται μέσα τους.

Μετά την ηλικία των 2 χρόνων αποκτούν καλύτερες κινητικές δεξιότητες, τρέχουν, σκαρφαλώνουν, πηδάνε, ανεβαίνουν και κατεβαίνουν σκάλες. Πολύ συχνά μιμούνται τους γονείς τους, προσπαθούν να πιουν καφέ, να ανάψουν τον αναπτήρα, να κόψουν με το μαχαίρι ή το ψαλίδι, να καπνίσουν, να πάρουν φάρμακα. Επίσης συχνά τους αρέσει να κρύβονται σε ντουλάπες, παλιά ψυγεία. Προσπαθούν να φουσκώσουν μπαλόνια, να βάζουν σακκούλες στο κεφάλι και αντικείμενα σε πρίζες. Η σκέψη των παιδιών πάνω από τα 2 χρόνια χαρακτηρίζεται από τους ειδικούς "μαγική". Συμπεριφέρονται δηλαδή σαν οι σκέψεις τους και οι επιθυμίες τους είναι εκείνες που καθορίζουν και το αποτέλεσμα. Πετάει πέτρες στο φίλο του διασκεδάζοντας ή θεωρώντας το αστείο, χωρίς να μπορεί να καταλάβει ότι αυτό είναι πολύ επικίνδυνο και καθόλου διασκεδαστικό για το άλλο παιδάκι.

Για όλους τους παραπάνω λόγους θα πρέπει να εφαρμόζουμε πρώτα εμείς οι ίδιοι κανόνες ασφαλείας και να συμβουλεύουμε συνεχώς τα παιδιά μας όταν ενεργούν επικίνδυνα. Σίγουρα χρειάζεται πολύ υπομονή και να επαναλαμβάνουμε πολλές φορές τα ίδια και τα ίδια μέχρι να μπορέσουν να μάθουν και να θυμούνται τους βασικούς κανόνες ασφαλείας. Τα περισσότερα ατυχήματα συμβαίνουν όταν οι γονείς είναι σε ένταση και δεν μπορούν να είναι σε επαρκή και συνεχή επιτήρηση. Υπάρχουν κάποιες καταστάσεις που σχετίζονται άμεσα με ατυχήματα, όπως είναι η κούραση και η πείνα, η εγκυμοσύνη, η ένταση ανάμεσα στους γονείς, οι αλλαγές στα πρόσωπα που φροντίζουν τα παιδιά και οι ξαφνικές αλλαγές στο περιβάλλον που ζουν π.χ. μετακόμιση, διακοπές.

Ποια είναι τα συνηθέστερα ατυχήματα και που οφείλονται

Τα συχνότερα ατυχήματα στα παιδιά είναι οι τραυματισμοί, τα εγκαύματα, οι δηλητηριάσεις, ο πνιγμός και η ηλεκτροπληξία. Οι τραυματισμοί συνήθως οφείλονται σε πτώσεις, κοψίματα από αιχμηρά αντικείμενα (μαχαίρια, ψαλίδια, τζάμια, κρύσταλα) ή κακώσεις από επικίνδυνα και ετοιμόροπα έπιπλα (παπουτσοθήκες, τηλεοράσεις). Συνήθως οι τραυματισμοί είναι επιπόλαιοι και ακίνδυνοι. Μερικές φορές όμως προκαλούν μόνιμες αναπηρίες ή θέτουν σε κίνδυνο και τη ζωή. Πιο επικίνδυνες είναι οι κακώσεις στο κεφάλι που αν και συνήθως δεν χρειάζονται αντιμετώπιση, χρειάζονται όμως σίγουρα παρακολούθηση της γενικής κατάστασης του παιδιού, δηλαδή αν έχει νωθρότητα, υπνηλία, ανορεξία, ευερεθιστότητα, εμέτους οπότε χρειάζεται εισαγωγή σε νοσοκομείο.

Τα εγκαύματα είναι αρκετά συχνά και προκαλούνται από αναμένες εστίες στην κουζίνα, ζεστό φούρνο, από πτώση μαγειρικού σκεύους με ζεστό νερό ή λάδι. Σπάνια εγκαύματα συμβαίνουν από καυτό νερό στο μπάνιο και μερικές φορές από τον καθημερινό μας καφέ. Εγκαύματα μπορούν να προκληθούν επίσης από θερμαντικά σώματα, κεριά, αναπτήρες, τζάκι. Τα εγκαύματα είναι επικίνδυνα όταν αφορούν πολύ μεγάλη έκταση του σώματος όπως και όταν αφορούν τα μάτια, τα γεννητικά όργανα και τα χέρια. Μεγάλη σημασία έχει και ο βαθμός του εγκαύματος αν δηλαδή είναι μεγαλύτερα του 1ου βαθμού (απλός ερεθισμός).

Οι δηλητηριάσεις είναι πολύ συχνές και πάρα πολύ επικίνδυνες, γιατί συχνά προκαλούν μόνιμες βλάβες ή θέτουν σε κίνδυνο τη ζωή του παιδιού. Συνήθως δηλητηριάσεις έχουμε από φάρμακα (αντιβιοτικά, ηρεμιστκά, αναλγητικά), από είδη οικιακής χρήσης (απορρυπαντικά, απολυμαντικά, καθαριστικά, πετρέλαιο, οινόπνευμα, σαπούνια) και από καλλυντικά (κολώνιες, κρέμες). Σπανιότερα από γεωργικά φάρμακα, φυτά, δήγματα εντόμων ή τρωκτικών. Αν ένα παιδί μικρότερο των 4 χρόνων φάει τον καπνό ενός τσιγάρου, χρειάζεται άμεση αντιμετώπιση σε νοσοκομείο, γιατί κινδυνεύει η ζωή του.

Ο πνιγμός είναι πάρα πολύ επικίνδυνη κατάσταση και απειλητική για τη ζωή. Μπορεί να συμβεί μέσα στο σπίτι από μικρά αντικείμενα που βάζει στο στόμα του όπως τμήματα παιχνιδιών π.χ. μάτια κούκλας, μικρά παιχνίδια που διαλύονται (kinder αυγό), μπαταρίες, κουμπιά, σταυρουδάκια, ξηρούς καρπούς, καθώς και στο μπάνιο του. Εκτός σπιτιού συνήθως από πτώσεις σε πισίνες, πηγάδια, δεξαμενές ή στη θάλασσα κάνοντας μπάνιο.

Οι ηλεκτροπληξίες δεν είναι πλέον πολύ συχνές λόγω του αντιηλεκτροπληξιακού που υπάρχει υποχρεωτικά σε όλα τα νέα σπίτια. Παρόλο αυτά επειδή σε παλαιότερα σπίτια δεν έχει ακόμα τοποθετηθεί ο κίνδυνος για ηλεκτροπληξία από φθαρμένα καλώδια, πολύπριζα και ανασφάλιστες πρίζες είναι μεγάλος με αποτέλεσμα την απώλεια ζωής.